Dit zijn de 5 momenten van handhygiëne
De 5 momenten van handhygiëne zijn bedoeld om zorgpersoneel eraan te herinneren wanneer het reinigen van de handen noodzakelijk is. En dat is belangrijk, want in Nederland krijgt zo'n 5 á 10 procent van de patiënten een ziekenhuisinfectie.
Dit nummer kan worden teruggedrongen door de juiste maatregelen te nemen op het gebied van hygiëne. Bent u benieuwd wat de 5 momenten van handhygiëne zijn? En wilt u graag meer weten over optimale hygiëne in een medische omgeving? Dan biedt deze pagina een complete uitleg.
De 5 momenten van handhygiëne
Hieronder vindt u stapsgewijs het gehele protocol voor handhygiëne. Zo weet u precies wanneer u uw handen moet wassen en hoe u dat het beste kunt doen.
1. VOOR contact met de cliënt
Het eerste handhygiënemoment vindt plaats vóór contact met de cliënt. Dit is belangrijk om te voorkomen dat mogelijke pathogene bacteriën worden overgedragen. Hoe beter uw handen vooraf zijn gereinigd, hoe kleiner de kans op besmetting en overdracht. Dit voorkomt uitbraken van diverse virussen, waaronder Covid, norovirus en diverse andere besmettelijke aandoeningen.
2. VOOR schone of steriele handelingen
Het tweede handhygiënemoment vindt plaats vóór het verrichten van schone of steriele handelingen bij de cliënt. Wanneer u dit soort verpleegkundige handelingen uitvoert, is het belangrijk dat deze steriel verlopen. Denkt u daarbij aan prikken, verbinden, wondverzorging en diverse andere taken. Door uw handen goed te reinigen, voorkomt u dat de cliënt besmet raakt met bacteriën.
3. NA contact met lichaamsvloeistoffen cliënt
Het derde handhygiënemoment vindt plaats na contact met de lichaamsvloeistoffen van de cliënt. Dit kan om alle mogelijke lichaamsvloeistoffen gaan, dus wees hier scherp op. Het is belangrijk dat u uw handen direct reinigt nadat u in aanraking komt met deze vloeistoffen. Hiermee voorkomt u dat u zelf besmet raakt met bacteriën, maar ook dat u deze bacteriën weer overdraagt aan andere patiënten of collega's.
4. NA contact met de cliënt
Het vierde handhygiënemoment vindt plaats nadat u in contact bent geweest met een cliënt. Om welke vorm van contact het gaat, maakt in dit geval niet uit. Het is zaak dat u achteraf altijd direct uw handen reinigt. Ook hiermee voorkomt u weer dat u zelf besmet raakt met bacteriën, of dat u andere patiënten of collega's hiermee besmet.
5. NA aanraking omgeving van de cliënt
Het vijfde handhygiënemoment vindt plaats nadat u in de omgeving van de cliënt bent geweest. Dit is nodig omdat zich in de omgeving van de cliënt mogelijke broeinesten van besmettelijke bacteriën en bacillen bevinden. Het gaat hierbij dus vooral om voorwerpen en oppervlakken rondom de cliënt. Denk aan deurknoppen, tafels, lampen, afstandsbedieningen, bedranden en soortgelijke zaken. Door uw handen achteraf goed te reinigen, voorkomt u besmetting bij uzelf en bij anderen.
Handen reinigen in 4 stappen: zo werkt het in de zorg
Het reinigen van de handen in de zorg bestaat uit vier vaste stappen. Wanneer u deze stappen volgt, weet u zeker dat uw handen altijd schoon zijn en dat u uw werk op verantwoorde wijze kunt doen. Onderstaand stappenplan geldt niet alleen voor ziekenhuizen, maar voor alle medische instellingen waaronder ook huisartspraktijken, verpleeghuizen en privéklinieken.
Benieuwd welke middelen u hier het beste voor kunt gebruiken? Bekijk dan onze handhygiëneproducten voor de zorg.
Wat kunt u nog meer doen op het gebied van handhygiëne?
Behalve het reinigen van de handen, zijn er ook andere maatregelen die uw zorgpersoneel kan nemen om de kans op overdraagbare ziekten, bacteriën en infecties te voorkomen. De belangrijkste maatregelen vindt u hieronder:
- Draag geen ringen, horloges, armbanden of andere sieraden. Deze zijn niet alleen een bron van micro-organismen, maar er blijft na het handen wassen ook vocht achter zitten. Dit zorgt ervoor dat bacteriën zich sneller vermenigvuldigen.
- Draag geen nagellak of andere nagelversiering. Ook geen kunstnagels. Dat komt omdat micro-organismen hier niet zomaar van verwijderd kunnen worden. Dat betekent dus dat handdesinfectie maar ten dele effectief is.
- Draag geen kleding met lange mouwen. Lange mouwen maken het namelijk lastig om uw handen en ook uw polsen goed te wassen. Daar komt bij dat mouwen hierdoor mogelijk vochtig worden. Dit vergroot de kans op de vermenigvuldiging van bacteriën.
Waarom is handhygiëne zo belangrijk?
Er zijn diverse redenen waarom handhygiëne zo belangrijk is. De belangrijkste reden is natuurlijk dat u hiermee kwetsbare patiënten beschermt tegen een virusuitbraak of een bacterie, maar andere redenen zijn:
Wilt u meer weten over het nut en de noodzaak van handhygiëne? Lees dan ook onze pagina over hygiëne in de zorg.
Is het hygiënewerkplan van uw zorginstelling up-to-date?
Sinds de Covid-crisis is er in zorginstellingen nóg meer aandacht gekomen voor handhygiëne en andere hygiënemaatregelen. Toch zien we nog steeds dat de juiste faciliteiten ontbreken. Zo zijn er veel zorginstellingen waarbij het personeel zich onvoldoende bewust is van het belang van hygiëne.
Ook zien we dat in veel medische instellingen dispensers ontbreken en tekorten zijn aan hygiënemiddelen met het de juiste certificaten. Dit alles kan gelukkig verbeterd en voorkomen worden met een professioneel hygiënewerkplan.
Wilt u zeker weten dat uw personeel voldoende op de hoogte is van hoe handreiniging werkt? Wilt u alleen gecertificeerde reinigingsproducten gebruiken? En wilt u de uitbraak van ziekten, de gevolgen van ziekteverzuim en het daaropvolgende financiële verlies voorkomen? Stel dan ook zelf zo'n professioneel hygiënewerkplan op. Zo'n werkplan gaat veel verder dan alleen handhygiëne. Het vormt de leidraad voor al uw hygiënemaatregelen.
WALO helpt u hier graag bij. Samen met u bepalen we waar u nu staat en waar u naartoe wilt. Dit leidt uiteindelijk tot een veilige medische omgeving waarin hygiëne centraal staat.
Vraag via onderstaand formulier een adviesgesprek aan.